Nefret söylemlerinden nasıl kaçınalım?

Birleşmiş Milletler (BM), nefret söylemi ile mücadele konusunda uzun zamandır çaba göstermektedir. Nefret söylemlerinin bütün toplumlarda çevrimiçi ve fiziksel ortamlarda meydana geldiğine vurgu yapmaktadır. Yanlış bilgiler (misinformation) nefret söylemini artırmaktadır.

Önleme konusunda BM’nin bazı önerileri aşağıda yer almaktadır:

  1. Kaçının (pause): Nefret dolu yorumlar yapmaktan ve/veya bu gibi içerikleri paylaşmaktan kaçının.
  2. Gerçekleri kontrol edin (fact-check): Dijital ortamlarda yanlış bilgi ve zararlı içerikle karşılaşmak yaygındır, ancak içeriği güvenilir olduğunu bildiğiniz ortamlarda doğrulamak zor değildir. Bu amaçla doğrulama ortamlarına başvurabilirsiniz.
  3. Tepki verin (react): Nefret söylemlerinin hedefinde siz olmasanız bile mümkünse katılmadığınızı sakin, kararlı ve uygun bir şekilde ifade edin.
  4. Mücadele edin (challenge): Nefret söylemiyle mücadele etmek için; hoşgörü, eşitlik ve gerçeği yayan olumlu mesajlar üretin.
  5. Destekleyin (support): Toplumsal bir dayanışma içinde olmak nefret söylemiyle mücadeleyi kolaylaştırır.
  6. Bildirim yapın (report): Nefret söylemini bildirmeyi kolaylaştıran mekanizmalar bulunmaktadır, kullanılabilir.
  7. Eğitin (educate): Eğitim, farkındalığın artması için önemli bir araçtır.
  8. Söz verin (commit): Nefret söylemi ile mücadele eden Sivil Toplum Örgütlerinin aktivitelerine katılabilirsiniz.

Dilek Aslan, 2.4.2023

Kaynaklar

  1. UN, https://news.un.org/en/story/2023/01/1132617
  2. UN, https://www.un.org/en/hate-speech/take-action/engage

Türkçe görsel

İngilizce görsel

Nefret söylemi zarar verir. Uzak duralım.

Nefret söylemi*, kişi ya da gruplara yöneltilen, onları değersizleştirerek istenmeyen çeşitli durumlara maruz kalmalarına neden olan söylemler olarak bilinmektedir. Toplumda kırılgan gruplar daha fazla risk altındadırlar (1).

Nefret söylemi ile karşılaşan kişilerin ötekileştirme, damgalama, etiketleme, ayrımcılık, ön yargı ve kalıp yargılarla karşılaşma riskleri vardır (2). Nefret söylemi; ruhsal, duygusal ve fiziksel sağlık açısından risk oluşturur. Şiddetin artmasına neden olur (3).

Nefret söyleminin son zamanlarda arttığına dair veriler mevcuttur (4). Sorunun uluslararası boyutları da vardır (5). Sosyal medya, nefret söylemlerinin yayılmasını kolaylaştırmaktadır (6).

Birleşmiş Milletler (UN) nefret söylemlerinin önlenmesi için 2019 yılında bir stratejik eylem planı oluşturmuştur. Bu planda aşağıdaki taahhütler yer almıştır (7):

  1. Nefret söylemlerini izlemek ve analiz etmek
  2. Söylemlerin nedenlerini, belirleyicilerini ve aktörlerini tespit etmek
  3. Nefret söylemlerinin mağdurlarını desteklemek
  4. İlgili tarafları bir araya getirmek
  5. Yeni ve geleneksel medya ile iş birliği yapmak
  6. Teknolojiyi kullanmak
  7. Nefret söylemini belirlemek ve karşı koymak için eğitim olanaklarını kullanmak
  8. Barışçıl, kapsayıcı toplumları desteklemek, teşvik etmek
  9. Savunuculuk yapmak
  10. Rehberler hazırlamak
  11. İş birlikleri kurmak
  12. Birleşmiş Milletler personelini eğitmek
  13. Taraf ülkeleri desteklemek

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, nefret söyleminden herkesin zarar gördüğünü, bu nedenle mücadele herkesin görevi olduğuna dikkat çekmektedir (8).

Birleşmiş Milletler tarafından 18 Haziran “Uluslararası Nefret Söylemiyle Mücadele Günü” olarak kabul edilmiştir (3).

*Hate speech karşılığı olarak kullanılmıştır.

Dilek Aslan, 26.2.2023

Kaynaklar

  1. MacAvaney S, Yao HR, Yang E, Russell K, Goharian N, Frieder O. Hate speech detection: Challenges and solutions. PLoS One. 2019 Aug 20;14(8):e0221152.
  2. Bahçecioğlu EH. Sosyal Medyada Kovid-19 Salgını Sürecinde Sağlık Çalışanlarına Yönelik Önce Destek Sonra Nefret Söylemi. TRT Akademi 2022;7(15):498-531.
  3. UN, https://www.un.org/en/observances/countering-hate-speech
  4. UN News, https://news.un.org/en/audio-product/uniting-against-hate
  5. UN, https://news.un.org/en/story/2023/01/1132597
  6. Stechemesser A, Levermann A, Wenz L. Temperature impacts on hate speech online: evidence from 4 billion geolocated tweets from the USA. Lancet Planet Health. 2022 Sep;6(9):e714-e725.
  7. UN, https://www.un.org/en/genocideprevention/documents/advising-and-mobilizing/Action_plan_on_hate_speech_EN.pdf
  8. UN, https://www.un.org/en/hate-speech

[1] “Hate speech” karşılığı kullanılmıştır.