Kategori: Genel Sağlık

Tuz tüketimini azaltalım…

Küresel düzeyde günlük tuz alımının ortalama 10,8 gram olduğu tahmin edilmektedir. Bu düzey Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından önerilen düzeyin yaklaşık iki katıdır. Öneri, günlük tuz tüketiminin 5 gramdan daha az olması şeklindedir. Beş gram tuz yaklaşık bir çay kaşığına denk gelmektedir. Fazla tuz tüketimi beslenme kaynaklı ölümler açısından önemli bir risk faktörüdür. Yüksek miktarda sodyum alımı ile mide kanseri, obezite, osteoporoz ve böbrek hastalığı gibi diğer sağlık sorunlarının riskinin artması arasında ilişki vardır.

Fazla tuz tüketimi önlenmelidir.

Dilek Aslan, 10.3.2023

Kaynak:

https://www.who.int/news/item/09-03-2023-massive-efforts-needed-to-reduce-salt-intake-and-protect-lives

Türkçe görsel

İngilizce görsel

Çocukluk çağı şişmanlığı üzerine…

Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi çocukluk çağı obezitesi ile ilgili çarpıcı açıklamalar yaptı. Bölge için öne çıkan konular aşağıda:

  1. Her üç çocuktan birisi fazla kilolu ya da şişman.
  2. Fazla kiloluluk ya da şişmanlık erkek çocuklar arasında daha belirgin.
  3. Her dört çocuktan üçü (%75) her gün kahvaltı yapıyor.
  4. Çocukların yarıdan azı (%43) her gün taze meyve tüketiyor.
  5. Fazla kilolu ya da şişmanlık sıklığı sadece birkaç ülkede azalıyor.

O halde; daha iyi politikalara ihtiyaç var !

Dilek Aslan, 5.3.2023

Kaynak: https://www.who.int/europe/news/item/03-03-2023-childhood-obesity–five-facts-about-the-who-european-region

Türkçe görsel

İngilizce görsel

Risk iletişimi

Risk iletişimi (risk communication), herhangi bir salgında ve sağlıkla ilgili acil olaylarda (krizlerde) temel bir halk sağlığı müdahalesidir. Amacı, risk altındaki kişilerin karşı karşıya kaldıkları bir tehdidin/tehlikenin etkilerini azaltmaya yönelik olarak bilinçli bir şekilde karar verebilmelerini ve koruyucu önlemleri alabilmelerini sağlamaktır.

Risk iletişimi, uzmanlar (profesyoneller), yetkililer ve sağlık riski (tehlikesi) ile karşı karşıya kalan kişiler arasında gerçek zamanlı bilgi, öneri ve görüş alışverişini ifade eder (1).

Risk iletişiminin beş temel prensibi vardır (Şekil 1):

Şekil 1. Risk iletişiminin prensipleri

Risk iletişiminin başarısı için rehber niteliğindeki ilkeler (2):

  1. Güven sağlayın ve sürdürün.
  2. Belirsizlik anlarında bile iletişimi sürdürün.
  3. Bütün bileşenlerle koordinasyon içinde olun.
  4. Bütün iletişim süreçlerinde şeffaf ve hızlı olun.
    • İletişimin başlangıcı risklerin çerçevesini çizer ve kaygıların neler olduğunu ortaya koyar.
    • Bilinenler ve bilinmeyenler konusunda şeffaflık gerekmektedir.
  5. Toplum ile iletişim süreçlerinde proaktif olun.
    • Bu adım, söylentileri ve mezenformasyonu önler.
  6. Etkilenen bireyleri/toplumu sürece dahil edin.
    • Mutlak bir gerekliliktir.
  7. Risk iletişiminin bütün bileşenleri/yaklaşımları arasında entegrasyon sağlayın.
    • Medya, sosyal medya, sağlıkla ilgili taraflar, toplum, vb bir araya getirilmelidir.
  8. Ulusal kapasiteyi güçlendirin.

Risk iletişimi, risk yönetiminin her aşamasında akılda tutulmalıdır. Risk iletişiminin kriz anlarında da uygulanması beklenir (kriz iletişimi). Kriz anlarında dikkat edilmesi gereken konular aşağıda yer almaktadır (3):

  1. Yanıt vermekte geç kalmayın.
  2. Proaktif mesaj ve uygulamaları sürdürün.
  3. Kriz anında iletişimi kurmak için gereken hazırlıkların tam olarak yapılmasını sağlayın.
  4. Geleneksel kitle iletişim araçlarının (meydanın) gerekesinim ve beklentilerini dikkate alın.
  5. Bütün dış bileşenlerle (paydaş) iletişimi sürdürün.
  6. Sağlık sistemi içinde iletişimi sürdürün.
  7. Kaosa izin vermeyin (bilgi bolluğu, infodemi, vb kaynaklı kaos).
  8. Hedef kitlenin farklılıklarını dikkate alın.
  9. Krizin öngörülemeyen yönlerini ortadan kaldırmada ya da en azından kontrolsüz oluşan etkilerini önlemede çok önemli olan kriz iletişimi ile ilgili olarak; olası proaktif eylemlerin ayrıntılarının planlanmasını sağlayın.

Kaynaklar

  1. WHO, https://www.who.int/emergencies/risk-communications
  2. WHO, Risk communication Essentials https://openwho.org/courses/risk-communication
  3. ECDC, https://www.ecdc.europa.eu/en/health-communication/risk-communication

Dilek Aslan, 4.3.2023

Not: İçerik, 4.3.2023 tarihinde güncellenmiştir.