Dr. Dilek Aslan, 27.12.2025
Tütün dumanı, anne karnında ve doğumdan sonra bebeğe zarar veren binlerce toksik (zehirli) kimyasal içerir. Gebelik döneminde anne adayının tütün kullanması erken doğum, düşük doğum ağırlığı ve anne karnında bebeğin büyümesini yakından etkiler. Bu dönemde tütün kullanımı iki yaşına kadar görülen büyüme geriliğinin en önemli faktörleri arasındadır.
Bodurluk, yetersiz beslenmenin önemli bir sonucudur, yaşa göre boy uzunluğunun kısa olmasıdır. Kronik beslenme yetersizliğinin göstergesi olarak kabul edilir. Büyüme ve gelişme geriliğine neden olur. Tütün kullanımı da çocuklarda bodurluğun en önemli nedenlerinden biridir. Anne ve babası tütün kullanan çocuklarda bodurluğun görülme sıklığının daha yüksek olduğu ve tütün dumanından etkilenim arttıkça riskin de arttığı bilinmektedir.
Bodurluğun diğer nedenleri arasında düşük sosyoekonomik durum, ebeveynlerin düşük öğrenim düzeyi, annenin sağlığının kötü olması, yetersiz beslenme ve tekrarlayan solunum yolu enfeksiyonları sayılabilir.
Gebelik sırasında dumansız tütün ürünlerinin kullanımı da hipoksi ve oksidatif stres nedeniyle plasenta hasarı için bilinen bir risktir. Göz ardı edilmemelidir.
Dumanlı ya da dumansız, her türlü tütün (kullanımı ya da duman etkilenimi) hemen bırakılmalıdır. Hiç tütün kullanmamak, kullanmamış olmak en iyi seçenektir. Bununla birlikte, gebelik sırasında tütün kullanımının bırakılmasının da bebek ve çocuk büyümesi üzerinde olumlu bir etkisi olduğunu gösteren yeterli düzeyde kanıt mevcuttur.
Hemen, şimdi… Tütünsüz hayata EVET.
Kaynaklar
- https://iris.who.int/server/api/core/bitstreams/847e0b85-b462-44ab-9a77-b65921fe09bb/content Son erişim tarihi:27.12.2025.
- https://www.who.int/news/item/09-09-2025-who-warns-that-tobacco-use-is-linked-to-child-stunting Son erişim tarihi:27.12.2025.
- https://www.who.int/health-topics/malnutrition#tab=tab_1 Son erişim tarihi:27.12.2025.
Görsel, AI copilot yardımı ile “tütün kullanımı” ve “bodurluk” anahtar sözcükleri kullanılarak 27.12.2025 tarihinde hazırlanmıştır.